Winterfeesten: van Sint Maarten tot Pasen’ door Ineke Strouken

Tot ver in de negentiende eeuw werd het jaar verdeeld in twee delen: de slechte en de goede tijd. De moeilijke tijd begon op Sint Maarten, 11 november en liep tot en met Pasen. Daarna begonnen de voorbereidingen voor de goede tijd. In de slechte tijd was het belangrijk om zuinig te zijn met voedsel, licht en brandstof, zodat er genoeg was voor de hele winter. Wij kunnen ons dat niet voorstellen, omdat wij het hele jaar door vers voedsel in de supermarkt kunnen kopen en wij hebben het ook niet meer koud.

De christelijke feestdagen hielpen met overleven. Op feestdagen, zoals Driekoningen, mochten mensen langs de deur gaan om te bedelen. Daarom zijn er zoveel feestdagen in de winter. Over al die feestdagen is een religieus verhaal te vertellen, maar ook een cultureel verhaal. Waarom eten wij speculaas met Sinterklaas? We moesten ons bij de kachel uitkleden om dan snel met een kruik naar bed te gaan? Dat lijkt verleden tijd. Toch verlangen wij elk jaar weer naar schaatsen op natuurijs. Schaatsen lijkt wel in ons DNA te zetten. Al deze feesten hebben een historisch verhaal. Op deze lezing vertel ik waar de tradities en rituelen in de winter vandaan komen.