Jaarverslag 1997

JAARVERSLAG 1997
M. van Prooijen

Een nieuwe situatie.
Op 1 januari 1997 trad voor de bevolking, bedrijfsleven en verenigingsleven van Sprang-Capelle een nieuwe situatie in. De gemeente Sprang-Capelle was opgeheven en een onderdeel geworden van een nieuwe publiekrechtelijke eenheid en ging samen met Waalwijk en Waspik de nieuwe gemeente Waalwijk vormen. De beslotenheid en de sfeer van dc eigen kleinere gemeente, waarin iedereen de gang naar het gemeentehuis kent en de burgemeester, de wethouders en de raadsleden vertrouwde figuren zijn, zijn voorgoed voorbij. Even goed als iedereen moest ons bestuur daaraan wennen. Maar wat onveranderd bleef was onze eigen Sprang-Capelse gemeenschap, waarin het leven van de mensen zich op dezelfde vertrouwde wijze als voorheen en volgens hetzelfde vaste stramien voortzette. Ook onze Heemkundevereniging zal haar taak in die nieuwe gemeentelijke omtuining onveranderd blijven vervullen om de eigen identiteit van Sprang-Capelle ook in de nieuwe conceptie te bewaren en uit te dragen, gravend in het verleden om mede uit de daarmee verkregen kennis de basis te helpen scheppen voor het heden en een nieuwe toekomst. Want in het verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal. Aantal leden Tegen 391 leden op 1 januari 1997 bedroeg het ledental op 31 december 1997: 373, te weten leden : 306, gezinsleden-echtgenoten : 60, gezinsleden-geen echtgenoten: 3, jeugdleden : 4. De terugloop van het aantal leden is te wijten aan opzegging lidmaatschap, sterfgevallen en royerinq van leden, die hun contributie over 1997, ondanks herhaalde schriftelijken - en telefonische rappels, niet hebben betaald, hoewel zij in 1997 het voorjaarsnummer van "Bruggeske” en alle andere brieven aan leden wel ontvangen hebben.

Dagelijks Bestuur en Algemene Vergaderingen
Op 1 januari 1997 was het bestuur als volgt samengesteld :
•M. van Prooijen, voorzitter;
•R.H. Duvekot, secretaris;
•Mevrouw A.W. Haverhals-Wi1lemsz, 2' secretaris
•C.N. Schalkwijk, penningmeester;
•Mevrouw G.A.M. Dancewicz-Treffers, 2r penningmeester;
•W. Konings, bestuurslid;
•J. Rosenbrand, bestuurslid.
In verband met andere drukke werkzaamheden legde de heer R.H. Duvekot per 1 mei 1997 zijn functie als secretaris neer. In de Algemene Vergadering van 21 april 1997 werd hem op de meest eervolle wijze ontslag verleend onder dankzegging voor dc bewezen diensten. In dezelfde Algemene Vergadering werd in zijn plaats per 1 mei 1997 benoemd oud- notaris Mr. W. Knoop alhier, die deze benoeming aanvaardde.
Wegens periodieke aftreding volgens rooster werd de penningmeester, de heer C.N. Schalkwijk, in de Algemene Vergadering van 17 november 1997 bij acclamatie herkozen.
Het dagelijks bestuur vergaderde in 1997 zeven maal. Daarnaast was er veel informeel overleg na de Algemene Vergaderingen, na lezingen en tijdens excursies. Uiteraard was er ook veelvuldig telefonisch beraad.
De Algemene Vergaderingen werden gehouden op 21 april 1997, waarin de rekening 1996 en de balans per 31 december 1996 werden vastgesteld en op 17 november 1997, waarin de begroting 1998 werd vastgesteld.
Werkgroep Documentatie
In 1996 is deze werkgroep gestart met uit bewaarde kranten van de laatste jaren de berichten over Sprang-Capelle uit te knippen, deze te inventariseren en doelmatig te archiveren om daarmede een documentatie-centrum op te richten. Over de te volgen weg hebben bestuur en werkgroep in 1997 een aantal malen overleg gepleegd. In de tweede helft van 1997, na de samenvoeging met Waalwijk, bleek dat het gemeentearchief Waalwijk al beschikt over alle complete gegevens. Zo zijn daar op jaargang ingebonden alle jaargangen van de "Echo van het Zuiden" vanaf 1878; idem van het Brabants Dagblad, de Maasroute en andere streekbladen vanaf het begin. Daarentegen zijn de jaargangen van de gedurende een beperkt aantal jaren bewaarde couranten lang niet compleet. Ten aanzien van de in het gemeentearchief opgeslagen ingebonden kranten bestaan wel ingangen (inventarissen) op de daarin opgenomen berichten over Waalwijk, Drunen en Waspik, maar niet op de berichten daarin over Sprang- Capelle. In gezamenlijk overleg van bestuur, de archivaris van Waalwijk en de Werkgroep Documentatie, is taak en doelstelling van de werkgroep verlegd. De Werkgroep gaat nu Ingangen op en inventarissen van de in de ingebonden kranten opgenomen berichten over Sprang-Capelle maken. Na het voorbereidende werk van de groep stelt het archief Waalwijk op iedere donderdag 's avonds vier computers beschikbaar voor de Werkgroep om die inventarissen in de computer op te nemen. Na uitprinting zullen die gegevens ook in gedrukte inventarissen worden opgenomen. Zo kunnen de krantengegevens over Sprang-Capelle vanaf 1878 compleet ter beschikking komen. Een doel dat de moeite waard is. Voor het publiek zullen die gegevens t.z.t. ter inzage komen te liggen op het gemeentearchief in Waalwijk.
Voordelen:
1.Het publiek kan t.z.t. de complete gegevens op 4½werkdag en op donderdagavond van iedere week raadplegen.
2.Gedurende die openingstijden is deskundig archiefpersoneel aanwezig.
3.In "Ons Huis” zullen dezelfde gegevens ook aanwezig komen.

Onze dank gaat uit naar de leden van de Werkgroep voor hun inzet en activiteiten voor dit doel.
Gemeente-archief Waalwijk

Met voldoening mag worden geconstateerd, dat door de ruime openingstijden van het gemeentearchief Waalwijk, waarin sedert 1 januari 1997 het oud- archief van de vroegere gemeenten Capelle, Sprang, Vrijhoeve-Capelle en Sprang-Capelle zijn ondergebracht, de mogelijkheden tot raadpleging daarvan door leden van onze vereniging en het publiek op gelijke wijze zijn verruimd. Een woord van dank voor de op prettige wijze verleende service van het archiefpersoneel is zeker op zijn plaats.
Overleg-Orgaan
Na de samenvoeging per 1 januari 1997 van de gemeenten Sprang-Capelle, Waalwijk en Waspik tot de nieuwe gemeente Waalwijk hebben de besturen van de Heemkundekringen in elk dezer voormalige gemeenten besloten haar zelfstandigheid, identiteit en eigen werkgebied te handhaven. Elk van die kringen beperkt zich tot het eigen werkgebied. Wel hebben die heemkundekringen een overlegorgaan in het leven geroepen teneinde gemeenschappelijke belangen, zoals subsidieregeling, vertegenwoordiging in commissies, toegang tot archieven e.d., tegenover het gemeentebestuur te behartigen. Het Overlegorgaan bestaat uit drie vertegenwoordigers van elk van de drie deelnemende kringen. Het voorzitterschap en het secretariaat worden per jaar bij toerbeurt vervuld. Tot 1 januari 1999 zijn de voorzitter en secretaris van de Heemkundevereniging Sprang- Capelle voorzitter en secretaris van het Overlegorgaan. Naar het gemeentebestuur vertegenwoordigen de drie voorzitters van de deelnemende kringen het Overleg-Orgaan. Het Overleg-Orgaan heeft in 1997 diverse malen vergaderd en ook besprekingen met wethouders van Waalwijk gevoerd.

Benoeming vertegenwoordiger Heemkundekring in Waalwijkse Monumentencommissie
Voor onze Heemkundevereniging is voorgedragen de heer T.M. Vos, Oudestraat 44, 5161 TB Sprang- Capelle, die vóór 1 januari 1997 namens onze vereniging zitting had in de Monumentencommissie Sprang-Capelle. De heer Vos is ook als zodanig door het gemeentebestuur van Waalwijk benoemd.

Activiteiten in 1997
Ook in 1997 werd de lijn van voorgaande jaren doorgetrokken om d.m.v. lezingen en excursies de kennis van de eigen plaats, regio en provincie te vergroten.
Jammer was dat enkele georganiseerde excursies geen doorgang konen vinden wegens gebrek aan belangstelling .
Eind 1997/begin 1998 is daarom een enquête ingesteld naar de wensen van de leden: Wel of geen excursies? Zoja, welke? Overige wensen?
Resultaat: wel excursies, maar niet elke maand en meer onderlinge gezelligheid zoals samen verfrissingen of hapjes consumeren. In 1998 zal daarmee rekening worden gehouden.

Hierna volgt het overzicht 1997:
30 jan. 1997;Lezing met film in Zidewindc door kolonel A.P. de Jong over het onderwerp: Hoe deden onze jongens het in de lucht tegenover de overmachtige Luftwaffe?
15 feb. 1997;Bezoek aan de tentoonstelling "Joods Leven in Brabant" in het Brabants Museum in Den Bosch.
22 feb. 1997;Individueel bezoek aan de Open Dag Gemeente-archief Waalwijk.
3 mrt. 1997;Lezing met dia's door de heer R.A.M. van Laere in Zidewinde. Onderwerp: Driek, zijn gebed en zijn geboer.
22 feb. 1997;Algemene Vergadering. Na afloop lezing met dia's door drs. J. Rosendaal over molenaars en hun molens in de Langstraat.
24 mei 1997;Bezoek aan het pittoreske stadje Zaltbommel met stadswandeling en bezoek aan de St. Maartenskerk. Slechts 17 deelnemers .
Tweede helft juni 1997Tentoonstelling van foto's over oud-Sprang-Capelle in de bibliotheek i.v.m. het 10- jarig bestaan van de bibliotheek Sprang-Capelle (verzorgd door de heer W. Konings c.s.).
21 juni 1997;De aanvankelijk geplande boottocht met bezoek aan Woudri- chem vond wegens geringe belangstelling geen doorgang. In plaats daarvan werd een bezoek aan het oorlogsmuseum te Overloon geprogrammeerd. Ook dit moet worden geannuleerd wegens geringe belangstelling.
27 sept. 1997;Gepland was een bezoek aan Kasteel Heeswijk te Heeswijk. Geannuleerd wegens te weinig belangstelling. In plaats hiervan zou een bezoek worden gebracht aan het Rien Poort- vliet-Museum te Middelharnis. Niet doorgegaan wegens te weinig belangstelling.
17 nov. 1997;Algemene Vergadering. Na afloop lezing met dia's over "Smokkelen in Brabant” door de journalist/publicist Paul Spapens .

De Sprangse Molen "Dye Sprancke"

De voorgenomen bebouwing van het "Landgoed Dries- sen" levert problemen op voor de blijvende windvang van de molen. Mede in opdracht van de Algemene Vergadering hebben wij ons hierover tot het ge-
meentebestuur gewend. Naar een oplossing wordt gezocht. Wij blijven hierover in contact met de gemeente.
"Ons Huis", en de reconstructie van de Schoolstraat
Bij de reconstructie van de Schoolstraat bleek, tijdens de uitvoering van de werkzaamheden, dat geen rekening was gehouden met het gebruik van "Ons Huis", het verenigingsgebouw van onze vereniging, ten behoeve van het bestuur en leden. De aanvankelijke bedoeling was een aan beide zijden doodlopende straat te construeren, afgesloten bij de uitgangen op de Hoofdstraat en de Wendelnesse- weg met bloembakken. Dat betekende niet alleen parkeerperikelen voor onze leden, maar ook geen keermogelijkheid voor hun auto's of die van de bewoners, waarbij tevens moet worden gedacht aan de lijkenauto, de ambulance, de brandweer, de vuilnisophaaldienst , verhuiswagens, bestelwagens, vrachtauto's e.d. Schriftelijk zowel als mondeling overleg met de wethouder hebben er toe geleid, dat er een keerlus zal worden gemaakt, evenals een ballenvanger op het trapveldje ter zijde van "Ons Huis" om beschadigingen en daardoor lekkages zo mogelijk te voorkomen.
Monumentenprijs Noord-Brabant 1997
Als thema was voor deze prijs gekozen: "Historische buitenplaatsen in Noord-Brabant". De Stichting Monumentenprijs Noord-Brabant definieerde dit als "een oorspronkelijk buiten stad of dorp gelegen eenheid van een historisch landhuis (of kasteel} met bijgebouwen, waterpartijen, tuinen of park, veelal kern van een landgoed vormend en aangelegd voor de genoegens van het buitenleven." Door ons is aangemeld "Huize Zuidewijn". in totaal waren 17 objecten aangemeld. De prijs, bestaande uit een bronzen plaquette en een geldbedrag van f. 4.000,— ging naar Mr. J.H.L. van de Mortel voor het landgoed "Huis Te Baest", gelegen in Oostelbeers, thans gemeente Oirschot. Dit landgoed is groot 300 ha, bestaande uit bossen, beken, landbouwgronden, boerderijen en het Huis Te Baest.
Financiële situatie van onze vereniging
De exploitatierekening 1997 leverde een nadelig saldo op van f. 2.282,19. Dit is gedekt door de ontvangen giften ad f. 492,50 en de opbrengst wegens verkoop van boekjes ad f. 430,-- niet naar de reserves over te boeken (hetgeen vorig jaar geschiedde) alsmede door voor een bedrag van f. 1.459,69 te beschikken over de algemene reserve. Op grond van de Wet Arhi (algemene regelen herindeling gemeenten) werd over 1997 van de gemeente Waalwijk hetzelfde subsidie, nl. f. 3.200,—, ontvangen als in 1996 van de gemeente Sprang-Capelle werd ontvangen. Het is duidelijk, dat we ons geen exploitatietekorten kunnen veroorloven. We streven er naar de jaarlijkse contributie niet te verhogen; dat zou door verlies van leden wel eens een lager totaalbedrag aan contributie kunnen opleveren. Daarom doen wij een dringend beroep op U allen nieuwe leden te werven. Wilt U daarvoor Uw best doen? Maak daar ernst mee’ Alleen dan kan onze vereniging haar culturele werk in het belang van de Sprang-Capelse gemeenschap blijven voortzetten. En dat willen we toch allemaal’
"Bruggeske"
Ons orgaan is een graag gelezen periodiek, zowel door onze leden, die het 2 x 's jaars gratis ontvangen, als door 50 abonnees. "Bruggeske" is een geslaagd middel gebleken om onze kennis van het verre en nabije verleden van Sprang-Capelle te vergroten en levert daardoor een belangrijke bijdrage aan het culturele leven te dezer plaatse. Met zusterverenigingen in onze regio vindt uitruil van verenigingsorganen plaats.
De bibliotheken in Sprang Capelle en Waalwijk alsmede de K.U.B. te Tilburg en het Meertens- instituut, verbonden aan de Rijksuniversiteit in Amsterdam, zijn op "Bruggeske” geabonneerd.
Resumerend menen we te mogen stellen, dat 1997 voor onze vereniging een goed verenigingsjaar is geweest met veel activiteiten.
HET BESTUUR