Woonhuis Kerkstraat 75-77 Sprang
Dhr. Teun Vos
Als 3e object in het kader van de hierboven gemelde rubriek volgt hierna een beschrijving, een beeld van gemeld pand.
Kadastrale aanduiding en kadastrale tenaamstelling:
Kad.Gemeente: Sprang.
Sectie : B.
Nummer : 1971
Recht van eigendom : H.J.van Zelst
Geboren 18-04-1963
Kerkstraat 75
5161 TB Sprang-Capelle
sinds 14-12-1989.Bovenstaand pand is een Rijksmonument, opgenomen in het register van Rijksmonumenten sinds 19-03-1974
In de omschrijving van het pand en waardering wordt gemeld, dat het huis een woning is van het Langstraatse dorpswoning type. Dit type komt juist heel veel in Sprang-Capelle voor en is daardoor zeer karakteristiek te noemen - gebouwd ong.1800-1820. Het is een woonhuis in een bouwlaag.Heeft een zadeldak met blauwe oud-hollandse pannen, die nog veel in ons dorp voorkomen.
Het pand heeft een eigen stoep van ijzelsteentjes en is voorzien van een hardstenen omlijsting als afwerking.
De woning is van zeer groot belang vanwege zijn gaafheid en heeft een cultuurhistorische waarde, als gelegen in de omgeving van de kerk.
De schuur
De schuur, die bij de woning staat is niet als monument aangemerkt. Van oorsprong is ze gebouwd als looierij.
De onderkant van de schuur was van ijzelsteentjes, de bovenbouw van hout met openslaande luiken naar buiten om de wind erdoor te laten waaien. Aan de hoogte van het gebouw met zadeldak en aan de noordgevel zijn nog sporen te zien in het metselwerk o.a. van een schuine rollaag. Tot zover liep het metselwerk van de onderbouw. De begane grond had enkele looiputten om de huiden te looien. Op de zolder boven werden de huiden te drogen gehangen. Een van de eerste bewoners was dan ook leerlooier van beroep. Tot ong.1920 was het gebouw als zodanig als leerlooierij nog in gebruik. Daarna zijn de muren geheel opgetrokken van steen en was van een leerlooierij weinig meer te zien. Door die vele veranderingen kon de voormalige leerlooierij niet als monument opgenomen worden bij de Rijksdienst voor Monumenten.
Oorspronkelijke indeling bij de bouw van het pand.
Bij het onderzoek is vast komen te staan, dat vanaf de voordeur een brede gang liep van voor naar achter tot aan het achterhuis.Links van de voordeur (Oostzijde) was eerst de opkamer aan de straat met daaronder een grote kelder. Daarachter de keuken met een grote schouw,dan weer een ruimte dienende als postkantoor met een loket naar het
daarnaast voor het publiek gelegen gangetje ,dat toegang kreeg door een deur in de oostgevel. Aansluitend daarachter weer een grote tuinkamer met uitzicht op de tuin aan de achterkant ‘Zuid’? Rechts van de voordeur,aan de westzijde, was gelegen een grote salonkamer met daarachter een grote woonkamer met 2 bedsteden. Dan weer een opkamer met 1 bedstede en daaronder gelegen een grote z.g. wijnkelder. Dan kwam als laatste bouwwerk, het achterhuis met een inwendige waterput - deur naar de wijnkelder, toiletruimte en in de zuidwesthoek een deur naar de aanbouw, waarin de wijnwinkel was ingericht.
Van eigenaar naar eigenaar bewoners.
Eerste eigenaar
van het pand is bekend vanaf 1832. Volgens de kadastrale legger is Maria Boezer, rentenierster te Sprang de eerste bewoonster. Kadastrale gegevens waren toen B.393 huis en erf groot 2.40.are.B.394 tuin groot 2.33 are
Tweede eigenaar
was Hendrik Vergouwen, geboren te Zundert 14-04-1776, overleden te Sprang 30-04- 1847.In de Franse tijd was hij Maire van Sprang 1810-1813 Daarna burgemeester van 1813-1847. Hij overleed toen hij nog in functie was.
Omstreeks 1853,de kadastrale gegevens worden hernummerd in B.1222 huis en erf groot 3.53.Are en B.1000 looierij en erf groot 2.33.are. Derde eigenaarwas Jacobus Dorrenboom geb.te Raamsdonk 28-01-1818 Beroep leerlooier, gehuwd met Johanna Jacoba Schaap 03-09-1843. De heer Dorrenboom was secretaris van de gemeente Sprang 1846-1897, overleden 21-02-1900. De familie Dorrenboom-Schaap had negen kinderen en zoals eerder vermeld was hij leerlooier van beroep. Gevestigd was in het pand een hulppostkantoor, Hij zelf en later zijn dochter Cornelia stonden als brievengaarder in geschreven Ook had hij nog aan huis een agentschap van de maatschappij van Brandverzekeringen voor Koninkrijk der Nederlanden te ‘s-Hertogenbosch.
Een kwitantie uit 1864 maakt daar melding van. 
Weer een andere nota van de heer Dorrenboom uit 1875 uitgeschreven voor de Diaconie van de Herv.Kerk te Sprang met als embleem J.Dorrenboom in Wijnen en Likeuren te Sprang in verband met levering van wijn voor het avondmaal geeft aan dat hij een winkel had in Wijnen en Likeuren.
Uit een aanslagbiljet van het Waterschap de Binnenpolder van Sprang lezen wij dat hij penningmeester was van het waterschap. Op een vergadering van 31 juli 1868 wordt hij als secretaris kerkvoogd van de kerk van Sprang benoemd als commissielid samen met Ds.W.A.v.d.Linden en notabel Dr J.C. Torman (heel- en vroedmeester) van een comite, dat tot taak krijgt zoveel mogelijk informatie in te winnen om een nieuw orgel aan te schaffen, daar het oude orgel nagenoeg geheel onbruikbaar was geworden.
Even later reisden Dorrenboom en Ds v,d, Linden naar Dordrecht
om daar het veel te grote orgel van de Waalsekerk aan de Vismarkt te bezichtigen, omdat het mogelijk te koop aangeboden zou worden.Een deskundige uit Dordrecht ook een J.Dorrenboom (vermoedelijk een oom) was al in contact met gemelde kerk en een orgelmaker getreden Na uitvoerig overleg wordt besloten met de kerkvoogdij van Sprang, het orgel aan te kopen en te laten restaureren. De totale uitgaaf aankoopkosten met restauratiekosten komt op f.1200,—Het orgel wordt door de orgelmaker in Dordrecht gedemonteerd en vandaar op 28 september 1868 per schip naar de haven van Labbegat gebracht en vandaar met paard en wagen vervoerd naar de Sprangse kerk.Een kwitantie geeft aan dat het vervoer over het water tezamen f.28,— kostte. In 1869 wordt het orgel in gebruik genomen en door Cornelis van Os presidentkerkvoogd geschonken.
Tot op de huidige dag kunnen we het in de kerk in haar schoonheid bewonderen en Zondags zijn klanken horen om de psalmen te begeleiden.Vierde eigenaar wordt in 1877 de zoon van Jacobus Dorrenboom
Adrianus Cornelis Dorrenboom
Geboren 19-05-1853
ongehuwd
Overleden 13-04-1902.
Beroep : gepensioneerd
kaptein der Infanterie o.l..k.Vijfde eigenaar wordt in 1918 Zijn zuster Cornelia Adriana Dorrenboom
Geboren 31-01-1846
ongehuwd
Overleden 11-01-1922
Beroep brievengaarster. Zesde eigenaarIn een koopakte van notaris Schaap wordt vastgelegd dat op 20--03-1922 de heer Antonie van Mersbergen bakker en wonende te Besoyen eigenaar wordt van het pand, genaamd burgerwoonhuis met schuur en tuin, kadaster sectie B.nummer 1971, groot 16-20 aren Koopsom f.4.800—Antonie van Mersbergen
Geboren 25-01-1882
Overleden 20—01-1973
Beroep : Bakker
Gehuwd met Trijmkje Treffers
Geboren 11-01- 1883
Overleden 09-08-1958
Het echtpaar had vier kinderen, waarvan een dochter Mevr.A.van Baardwijk-v.Mersbergen Geboren 09-06-1916 en wonende in Sprang-Capelle die nog leeft.
Bij het onderzoek naar dit pand heb ik van haar veel ondersteuning gehad. Zij kan de oorspronkelijke indeling van het pand zoals het vroeger was nog herinneren, maar ook de grote parkachtige siertuin met vele grote bomen, waar onder andere in voorkwamen, Capulta boom, notenboom, kastanje en diverse kruiden, planten fruitbomen en moestuin.
Een foto van het gezin in de achtertuin laat zien, hoe het er uit gezien moet hebben.
Zevende eigenaar
In 1940 koopt het pand met erf en tuin en wordt bewoond door :
Marijnus v.Tiggelen.
Geboren 12-10-1897.
Beroep : leder koopman
Overleden 22-07 1972
Gehuwd op 20—08-1925
met Johanna Faro.
Geboren 02-04-1901
Overleden 04-05-1989Het gezin had 12 kinderen. In die tijd werd het pand aan de voorzijde door nog twee andere gezinnen bewoond o.a. de families Kamerman en MolegraafAchtste eigenaarOp 17-03 1959 wordt eigenaar
Johannes Marinis (Jan) v.Zelst.
Geboren 28-06-1933
Beroep timmerman
Overleden 03-10-1993.
Gehuwd op 13-02-1958
met Maria (Rie) de Bie.
Geboren 04-04-1929.In de jaren 71-72 gaan zij het huis flink onderhanden nemen en er komt binnen een geheel andere indeling, afgestemd op twee gezinnen.
De beide zijgevels gaan eruit en worden met dezelfde ijzelsteentjes vernieuwd in nagenoeg dezelfde stijl. De achtergevel werd vernieuwd in een geheel andere steensoort o.a. waalformaat. Het gezin had drie kinderen.Hun zoon wordt op 14-12-1989 Negende eigenaarHendrikus Johannes (Henk)
van Zelst.
Geboren 18-04-1963
Beroep winkelier.
Gehuwd op 08-01-1988 met Engelina Hendrika (Eline)
Mudde. Geboren 24-03-1965.Het echtpaar heeft drie kinderen.
Het woonhuis verkeert op dit moment in een goede staat van onderhoud. Als we om ons heen kijken dan kunnen we zien dat er steeds meer eigenaren zijn van monumentale panden, die het belang van bescherming en onderhoud inzien.
Daardoor kan een groot deel van ons Cultuur historisch erfgoed in ons dorp bewaard blijven voor het nageslacht.
Bronnen-Gemeente Archief Waalwijk
-Rijksdienst Monumentenzorg Zeist.
W.Paans Sprang-Capelle
-Mevr.A.v.Baardwijk-van Mersbergen