Mr. W. Knoop
Dit jaar bestaat onze vereniging twintig jaren. Enige aandacht mag hieraan wel geschonken worden. De geschiedenis van onze vereniging kunt U terugvinden in het door onze vereniging sedert april 1987 uitgegeven halfjaarlijks tijdschrift ”Bruggeske”.In het “Bruggeske”van 3e jaargang 1989 nummer 1 vindt U het geboorteproces van onze vereniging beschreven.
Wijlen de heer Joh.Rosenbrand en de heer W.Konings waren de initiatiefnemers tot het houden op 21 februari 1984 in Zidewinde van een bijeenkomst van geïnteresseerden in heemkunde om met elkaar te overleggen over het in het leven roepen van een heemkundekring. In die vergadering werd besloten tot het oprichten van een vereniging voor heemkunde met als werkgebied Sprang-Capelle en Omgeving en met de doelstelling”kennis van eigenplaats en streek in de breedste omvang’Als rechtsvorm werd gekozen een vereniging, die een meer democratische rechtsfiguur is dan een stichting.Om dit alles gestalte te geven werd een werkgroep ingesteld om statuten voor te bereiden. De heer M.van Prooijen verklaarde desgevraagd zich bereid om het voortouw te nemen voor een voorontwerp van de statuten. Reeds op 8 mei 1984 konden de ontwerp-statuten ter bespreking en vaststelling voorgelegd worden aan de aanwezige comité- leden, die de vergadering van 21 februari hadden bijgewoond. Opgericht werd de vereniging en de statuten conform het ontwerp vastgesteld. De heer M.van Prooijen werd tot voorzitter gekozen en de overige leden tot voorlopige bestuursleden.
De afronding van het geboorteproces van onze vereniging vond plaats door het verlijden van de akte van oprichting inhoudende de statuten op 20 augustus 1984 voor oud-notaris mr.W.Knoop destijds notaris ter standplaats Capelle. Een levensvatbare vereniging. Zo telde de vereniging op 1.maart 1989, 222 leden, te weten 178 leden,43 gezinsleden en 1. jeugdlid.Activiteiten, de eerste vijf jaren van ons bestaan.Evenals destijds omvatten onze activiteiten ook nu excursies,lezingen al dan niet met film of diavertoning,stands van onze vereniging bij evenementen en acties.
Een zeer belangrijk middel om de doelstellingen van onze vereniging te realiseren is de uitgave van ons halfjaarlijks verenigingsorgaan”Bruggeske”. het “Bruggeske”, dat niet alleen gelezen wordt in onze contreien maar ook door de mensen, die uit deze streek weggetrokken zijn, en terugdenken aan hun kinderjaren en willen herbeleven en geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van hun geboortestreek.Stimulering van werkgroepen is vanaf de start van onze vereniging het parool geweest. Vanaf het begin van onze vereniging is de verwerving van oude gebruiksvoorwerpen en werktuigen, welke thans in onbruik zijn geraakt een streven geweest. Nu pogen wij te behouden en te conserveren onze collectie van oude voorwerpen..Diverse werkgroepen hebben het levenslicht gezien, onder meer Genealogie, Monumenten, Fotokopiëren artikelen in oude kranten over Sprang-Capelle ,ja zelfs een koortje,heeft bestaan,dat oude liedjes ten gehore bracht. Belangrijke evenementen de eerste vijf jaren van het bestaan zijn geweest. De‘tentoonstelling”1940-45”tijdens de herdenking van 40 jaar bevrijding in de week van 6-11 mei 1985.Ter gelegenheid daarvan werd door de vereniging een boekwerkje uitgegeven in een oplage van 750 exemplaren.”Sprang-Capelle in Wereldoorlog II 1940-45”. De tweede tentoonstelling “80 jaar Sirena”heeft de vereniging samen met de heer C.Oostdijk georganiseerd en niet te vergeten het verschijnen van het halfjaarlijkse verenigingsorgaan “Bruggeske” vanaf 1987.
Viering lustrumHet vieren van het eerste lustrum is niet onopgemerkt voorbijgegaan. Vertoond is op 21 en 22 juni 1989 een film over Sprang-Capelle, die opgenomen is in 1966 en een beeld geeft van het leven van Sprang-Capelle zoals dat zich toen afspeelde. Tevens werd in dat jaar een boekwerkje uitgegeven, getiteld “Oud Sprang-Capelle”,dat bevatte 96 afdrukken van de oudste ansichtkaarten van Sprang-Capelle met haar inwoners uit de jaren 1900-1950.
U vindt erin ook foto’s van hoekjes en huizen, die thans verdwenen of totaal veranderd zijn. Met deze activiteiten werd het eerste lustrum afgesloten.. Een nieuw tijdperk brak aan, op naar het twaalf en een half jarig bestaan.naar boven.
BruggeskeNiet alleen viel in 1996 te vieren het twaalf en een half jarig bestaan van onze vereniging maar het was ook het jaar waarin ons halfjaarlijks tijdschrift’Bruggeske” haar tiende jaargang mocht beleven. Het voorwoord in ons eerste “Bruggeske”is geschreven door de heer J.G.Buijnink,destijds burgemeester van Sprang-Capelle. In zijn voorwoord schrijft burgemeester Buinink:”Wie herinnert zich niet rond het 40 jarig Bevrijdingsfeest in 1985 niet de algemeen gewaardeerde tentoonstelling 1940-45 en de ter inleiding daarvan uitgegeven publicatie over “de bevrijding’van Sprang-Capelle”? Reeds met dit wapenfeit sloeg de heemkundekring een brug tussen haar en de burgerij van heel Sprang-Capelle. De behoefte aan een eigen kringblad zal daaraan niet vreemd zijn”’In dat zelfde nummer geeft de voorzitter M.van Prooijen een referaat over het ontstaan van ons tijdschrift en de naamgeving daarvan. Hij schrijft daarin”’Als heemkundekring willen we immers nagaan van wie we afkomstig zijn en hoe ons voorgeslacht hier leefde en werkte, welke zijn godsdienst en zijn cultuur waren en hoe Sprang-Capelle uit die voorbije eeuwen, waarover een sluier ligt, tot zijn huidige verschijningsvorm is gekomen. Welnu we willen een tipje van die sluier optillen en onze blik door de nevelen van het verleden heen boren en vastleggen wat we ontdekt hebben en dat weer doorgeven aan degenen, die na ons komen. Ons blad heeft echter tweeërlei doel.Naast de informatie over aangelegenheden van heemkundige aard in de ruimste zin beoogt ons blad ook de band tussen de leden in stand te houden en te versterken “ En in de tiende jaargang oktober nr.2 schrijft de hr.van Prooijen
‘Na tien jaar”Bruggeske”meen ik met voldoening te mogen constateren, dat ons halfjaarlijks orgaan aan dat doel beantwoordt”Nu in het jaar 2004 kunnen wij ons nog altijd gelukkig prijzen met hetgeen hiervoor geschreven staat, omdat dit nog onveranderlijk van kracht is. Al die jaren dat ons tijdschrift bestaat luidt de naam ’Bruggeske’Voor de naamgeving van het tijdschrift werd uitgeschreven een prijsvraag Een zestal inzendingen met in totaal 13 namen werd ontvangen. De jury bekroonde de zich daaronder bevindende naam’Het Bruggetje”, Ingezonden door de heer J.P.van der Schans. De autochtone bevolking zegt bruggeske en niet “bruggetje” vandaar dat het verenigingsorgaan gedoopt werd “BRUGGESKE”. Bij de naam “bruggetje” moet U niet alleen denken aan het kruispunt Julianalaan-Loonsestraat-Raadhuisstraat- Heistraat,omdat daar destijds een bruggetje was over de turfvaart als verbinding tussen Vrijhoeve-Capelle en Capelle maar veeleer aan het feit, dat ons verenigingsorgaan symbolisch een brug slaat tussen onze leden uit geheel Sprang-Capelle en een band geeft tussen het heden en het verleden. Moge de naam”Bruggeske”nog lang voortleven. Mede dankzij “Bruggeske”werd bij velen de belangstelling gewekt voor onze vereniging en bedroeg ons ledental bij het twaalf en een halfjarig bestaan 390 a 400.naar boven.GebouwGroei van een vereniging en uitbreiding van activiteiten brengen met zich mede behoefte aan een eigen gebouw. Door de opbrengst van de uitgave en in de verkoop brengen van het boekwerkje ‘Sprang-Capelle in Wereldoorlog II.1940-45”in een oplage van 750 exemplaren gevolgd door het fotoboekje’”een wandeling door oud Sprang-Capelle”oplage 1100 exemplaren en vervolgens door de verkoop van “Bevrijdingsuitgave en het Herdenkingsnummer van ”Bruggeske” aangevuld met de opbrengst van diverse films, kreeg de vereniging de financiële ruimte om de voormalige telefooncentrale aan de Schoolstraat in Capelle voor f.15.000,— ,onder bijzondere voorwaarden om speculatie te voorkomen—-,van de Gemeente Sprang-Capelle aan te kopen.
Acht mei 1991 vond de notariële overdracht van het gebouw.plaats. De interne verbouwing kon na vastlegging van de verbouwingsideeën door de heer Joh.Rosenbrand in tekeningen en het verkrijgen van de bouwvergunning beginnen. Een aantal mensen onder supervisie van de heer Joh.Rosenbrand Sr hebben het leeuwendeel van de verbouwingswerkzaamheden verricht.Men moet niet onderschatten het vele werk dat verricht is om een voormalige telefooncentrale in een doelmatig gebouw om te toveren Een hele klus,uitgevoerd door noeste werkers, die vele uren hebben besteed aan de verbouw en inrichting van ons gebouw.Van holle ruimten is een prachtig verenigingsgebouw gemaakt, aangesloten op elektriciteit, waterleiding en riolering. Verven van muren, plafonds en trappen is geheel belangeloos geschied door vrijwilligers.
Ook aan het interieur werd de nodige aandacht geschonken In het bijzonder dient de naam van de heer W.Konings bij de inrichting vermeld te worden.
Lambrisering met bijpassende bureau en kast zijn afkomstig uit het gemeentehuis van Sprang-Capelle.en dateren uit de tijd van burgemeester Smit.Op 13 november 1992 heeft burgemeester Ockels “Ons Huis” officieel geopend. In zijn openingsrede memoreert hij dat er veel correspondentie geweest is over de oude ansichten Het eerste boekje met oude ansichten van de gemeente Sprang-Capelle werd met medewerking van de gemeente Sprang-Capelle uitgegeven door de Europese Bibliotheek te Zaltbommel.,die brood zag in een vervolguitgave en zich tot de gemeente wendde..Het gemeentebestuur stuurde het schrijven van de uitgeverij voor een vervolguitgave door naar de heemkundekring, die dit opgepakt heeft.
De heemkundekring heeft in eigen hand gehouden de uitgave van een tweede boekje met foto’s en de opbrengst daarvan bedroeg meer dan f.20.000,—Gebleken is na onze uitgave dat de provincie ontzettend veel foto’s heeft van de Gemeente Sprang-Capelle,waar ook de gemeente geen weet van had. De dag na de officiële opening van ons gebouw heeft de vereniging opendag gehouden en in het gebouw ingericht een kleine heemkunde tentoonstelling..naar boven 
Behoud zelfstandigheid 1996 was niet alleen het jaar van het twaalf en een halfjarig bestaan van onze vereniging, maar ook het laatste jaar van de zelfstandigheid van de Gemeente Sprang-Capelle. Hoe heeft onze vereniging en het actie/Comité niet gestreden tegen de plannen van samenvoeging met de Gemeente Waalwijk? Helaas vergeefs..In de toespraak van de hr van Prooijen naar aanleiding van het twaalf en een halfjarig bestaan van onze vereniging spreekt hij de wens en de hoop uit, dat ook in de toekomst onze vereniging haar taak op dezelfde wijze zal mogen blijven verrichten De burgerlijke gemeenten werden door de herindeling per 1 januari 1997 samengesmolten, doch de heemkundekringen Sprang-Capelle, Waalwijk en Waspik besloten hun werkgebied en zelfstandigheid ongewijzigd te handhaven. Om de gemeenschappelijke heemkunde- belangen tegenover het nieuwe gemeentebestuur te behartigen is een overlegorgaan in het leven geroepen, maar ook om daarnaast de harmonieuze verhoudingen tussen de heemkundekringen te bevorderen.
Vele doeleinden zijn in de eerste twaalf en een half jaar van haar bestaan verwezenlijkt.Een bloeiende vereniging met een eigen heemkundeorgaan met artikelen van hoge kwaliteit, eigen gebouw,waarin de werkgroepen zich kunnen ontplooien, een gezonde financiële toestand. Hoeveel wensen zijn niet in vervulling gegaan..Doch de tijd waarin wij leven staat niet stil Vandaar dat regelmatig ingespeeld moet worden op de veranderende omstandigheden.Hoe intens is onze vereniging niet betrokken geweest bij het monumentenbeleid van de Gemeente Sprang-Capelle Vandaar dan ook dat voor onze vereniging in 1995 Ir P.Konings wethouder Gemeente –Sprang-Capelle een lezing heeft gehouden over het monumentenbeleid van de Gemeente Sprang-Capelle en het werk van de gemeentelijke monumentencommissie. De herindeling van de gemeenten had tot gevolg dat in de gevormde gemeente Waalwijk een nieuwe commissie in het leven geroepen werd.
De heer T.M.Vos, die voor 1 januari 1997 lid van de monumentencommissie te Sprang-Capelle was,werd door onze vereniging voorgedragen als lid en als zodanig benoemd per 1. januari 1997 Hij en zijn opvolger ing. F.T.H.van Gessel hebben tot op de dag van heden als vertegenwoordigers van de vroegere gemeenten Sprang-Capelle en Waspik op alerte wijze onze belangen behartigd. Veel moeite en tijd is in de jaren 1998,1999 en 2000 door het bestuur gestoken in het opstellen en indienen van bezwaarschriften tegen voorontwerp en ontwerp bestemmingsplan “landgoed Driessen” enz.De huidige situatie blijft voor onze vereniging nog steeds van actueel belang. Wij denken daarbij aan de verbinding Landgoed Driessen met het winkelcentrum in Sprang en Vrijhoeve Capelle. Een florerende winkelstand brengt leven in de brouwerij .Niet uit het oog en niet uit het hart mag verloren gaan de Sprangse standaardmolen”Dye Sprancke” De huidige gang van zaken baart onze vereniging veel zorgen. Moge doch binnenkort alle inspanningen tot behoud van de molen bekroond worden.naar boven.
De nieuwe eeuw Het jaar 2000, begin van de nieuwe eeuw is een jaar vol activiteiten geweest. De werkgroep Documentatie onder leiding van de heer A.C.W.Heystek hield zich bezig met de inventarisatie d.m.v. een kaartsysteem van de berichten over Sprang/Capelle.Begonnen met de Echo´s van het Zuiden van de jaren 1960-1970 heeft men teruggewerkt tot ongeveer 1950. De werkgroep Fotografie,onder leiding van de heer L.van Zutphen,beschikkend over moderne apparatuur, zoals een digitale camera, computer,scanner,printer enz is begonnen met het vastleggen van een deel van het buitengebied o.a.waar de wijk ‘Driessen in ontwikkeling is.De bedoeling is alle straten, pleinen en wegen (situatie vanaf 2000) in beeld vast te leggen en om t.z.t . daarover een fotoboekje uit te geven.De Werkgroep ‘´Onderhoud en reparatie, waarin ook beide werkgroepen vertegenwoordigd zijn, hield zich bezig met onderhoud en schoonhouden van‘´Ons Huis en inventaris.
Een niet onfortuinlijk jaar was het jaar 2000.Ons gebouwtje werd verwarmd door twee elektrische olieradiatoren.Een kostbare aangelegenheid die niet toereikend was om onze huisvesting, die altijd vochtig was, droog te stoken voor het behoud van onze boeken, archiefstukken en het goed laten functioneren van onze moderne apparatuur. Dankzij de moderne technieken werd de in ons bezit zijnde film ‘Sprang-Capelle 1965 op video gezet. De eerste videofilm kon op 16 augustus 2000 uitgereikt worden aan burgemeester mr.R.H.J.van Schaik. 650 videobanden werden vervaardigd. waarvan de kosten bedroegen f.12.391,53 waartegenover per 31 december 2000 een opbrengst stond van f.20.148,30 en er resteerde nog een voorraad van 40 videofilmen ter waarde van f.1.580,—Een mooie aanzet voor het bekostigen van de aanleg van centrale verwarming die f.13.249,80 bedroeg. Het restant aan kosten is bestreden uit de reservesOok verscheen ter gelegenheid van de Open Monumentendag op 9 september 2000 een gezamenlijk boekwerkje van de drie Heemkundekringen binnen de gemeente Waalwijk naar het thema “water”’ Water als vriend en vijand”’en een jaar later Wonen in Waalwijk,van Lint tot Landgoed. Een onderdeel van het Lint in de Langstraat vormen de Van der Duinstraat en de Raadhuisstraat in Sprang-Capelle. De woningen aldaar met hun openbebouwing zijn beeldbepalend voor ons dorp. Aangezien het ontwerpbestemmingsplan Berkhaag door hoogbouw van bedrijven hierop inbreuk maakt, heeft onze vereniging op 28 maart 2002 hiertegen een bezwaarschrift ingediend bij de Raad der gemeente Waalwijk.
In datzelfde jaar in de bestuursvergadering van 11 oktober gaf de hr.van Prooijen, onze voorzitter te kennen, dat hij per 1 januari 2003, of eventueel iets later, wanneer in zijn opvolging zou voorzien zijn, zijn functie zou neerleggen als voorzitter van onze vereniging en tevens die van redacteur van ons verenigingsorgaan In de algemene vergadering van 9 december 2002 is afscheid genomen van onze voorzitter en redacteur van ons tijdschrift.Namens bestuur en leden heeft Mevr.A.W.Haverhals-Willemsz de hr.van Prooijen bedankt voor al zijn arbeid als voorzitter en vriendschap, die wij van hem mochten ontvangen en erop gewezen dat hij als daadkrachtig bestuurder onze vereniging groot gemaakt heeft. en dat in grote lijnen de uitgave van ons verenigingsorgaan ’t Bruggeske’het werk van hem was.
Als blijk van verdienste ( 0p 16 november 1999 voor de eerste maal als bestuurslid verleend aan de Heer W.Konings) werd aan de hr van Prooijen het erelidmaatschap van onze vereniging aangeboden.en door de Gemeente Waalwijk werd hem uit waardering en erkentelijkheid voor het vele culturele werk, dat hij in onze gemeente na zijn pensionering als burgemeester van de gemeente s-Gravensande verricht heeft,uitgereikt de erepenning van de Gemeente Waalwijk. Vanaf de oprichting van de vereniging is de hr van Prooijen onafgebroken voorzitter der vereniging geweest en vanaf het verschijnen van Bruggeske voorzitter van de redactie van ons tijdschrift.Als trouwe bestuursleden werd hij vanaf de oprichting der vereniging door de nu nog zitting hebbende bestuursleden Mevr.A.W.Haverhals-Willemsz en mevr. G.A.M.Dancewicz-Treffers bijgestaan. Door het bedanken van de hr.van Prooijen als Voorzitter van de redactie van”Bruggeske”bleef als enig redactie lid over Drs J.M.Rosendaal uit Waalwijk Hoeveel artikelen zijn niet verschenen in de periode van de hr.van Prooijen en Rosendaal.In de plaats van de heer van Prooijen werd als voorzitter der vereniging benoemd Mr.W.Knoop De vereniging kon zich gelukkig prijzen dat de hr Rosendaal tezamen met anderen zich wilde blijven inzetten voor het voortbestaan van ons tijdschrift. Een nieuw team werd samengesteld zodat thans de redactie bestaat uit::Mr.W.Knoop.voorzitter, en als leden: Drs.J.M.Rosendaal, Mevr.A.W.Haverhals-Willemsz en de heer T.P.van der Galien.
Artikelen met een gevarieerde inhoud proberen we samen te stellen en op te nemen.Daartoe hebben wij Uw hulp nodig. Verbetering der lay-out heeft U al kunnen constateren,doordat wij gebruik gemaakt hebben van een andere papiersoort, waardoor de foto’s meer tot hun recht komen. Het jaar 2003 stond voor Waalwijk in het teken van het 700 jarig bestaan .Laat 2004 voor ons het jaar zijn van het vierde lustrum met een feestelijk tintje.naar boven