Twaalf en een half jaar Heemkunde vereniging

TWAALF EN EEN HALF JAAR HEEMKUNDEVERENIGING
M. van Prooijen
Ik herinner het me nog ais de dag van gisteren. Het was in de avond van 2 januari 1984, waarop Burgemeester en Wethouders van Sprar.g-Capel lehur. nieuwjaarsreceptie in "Zidewinde" hielden. Ook mijn vrouw en ik, pas weer woonachtig in Sprang-Capelle, gingen het gemeentebestuur onze beste wensen, zowel voor hen persoonlijk als voor de gemeente, voor het jaar 1984 aanbieden. Tijdens de receptie benaderden mij de heren Johan Rosenbrand en Wijnand Konings, die een afspraak met mij wilden maken voor een onderhoud. Omdat er immers een goede gelegenheid was die avond in "Zidewinde" om al met elkaar van gedachten te wisselen, stelde ik de heren voor maar direct voor de dag te komen met hetgeen zij op het hart hadden. Onder het genot van een hapje en een snapje, ons door het gemeentebestuur aangeboden, vertelden zij, dat zij al een aantal jaren rond liepen met plannen voor de oprichting van een oudheidkamer en om daartoe een heemkundekring op te richten, doch dat zij maar moeilijk van de grond konden komen, waarom zij mij verzochten hen daarbij te helpen.
Op mijn vraag of zij al meer personen benaderd hadden, die welwillend tegenover hun plannen stonden, noemden zij mij een tiental namen.
Ik heb hen daarop geadviseerd, die personen uit te nodigen voor een vergadering in "Zidewinde", waarbij ik hen dan zou steunen om te komen tot de oprichting van een heemkundekring. Op 21 februari 1984 zijn toen een aantal personen, die geïnteresseerd waren in heemkunde in "Zidewinde" bijeen gekomen. Aanwezig ware de heren J.G. Buijnink, A. Faro, W.C. Geenen, G. de Jong, W. Konings, A. van Pas, M. van Prooijen, J. Rosenbrand, Joh. Rosenbrand en C.H.K. Winterwerp, allen woonachtig in Sprang-Capelle, alsmede M.C. Snijders, voormalig inwoner van Sprang-Capelle en woonachtig in Wolfheze.
Alle aanwezigen bleken de oprichting van een Heemkundevereniging toe te juichen, omdat er duidelijk behoefte was aan een dergelijke instelling. Weinig was nog maar bekend over de geschiedenis van onze dorpen en onze streek en hoe ons voorgeslacht hier leefde en woonde, wat hun bestaansmiddelen waren, hun godsdienst, hun zeden, hun gewoonten, hun gebruiken. Ook is er aan oude gebruiksvoorwerpen en gereedschappen al veel verloren gegaan. Een oudheidkamer of museum zou zeker in een lacune voorzien. Daarom besloten zij als comité zich tot doel te stellen een heemkundekring op te richten met als
a. werkgebied:Sprang-Capelle en omgeving;
b. doelstelling: kennis van eigen plaats en streek in de breedste omvang;
c. rechtsvorm: een vereniging, zijnde een meer democratische rechtsfiguur dan een stichting.
Een werkgroep, bestaande uit de heren G. de Jong, W. Konings, M. van Prooijen, Joh. Rosenbrand en C.H.K. Winterwerp zou de statuten voorbereiden. De heer Van Prooijen zou een vóór-ontwerp van de statuten maken. Dat leidde er toe, dat de werkgroep na behandeling van het vóór-ontwerp, de ontwerpstatuten aan het comité in zijn vergadering van 8 mei 1984 ter bespreking kon aanbieden en voorstellen deze - zo nodig gewijzigd - vast te stellen. Behoudens enige verhinderingen waren de Cótftitêleden, die de bijeenkomst van
21 februari 1984 hadden bijgewoond, weer aanwezig. Na enige comité zich met de wijzigingen verenigde het ontwerp-statuten. Uiteraard konden de statuten eerst worden vastgesteld na oprichting van een Heemkundevereniging. Unaniem werd daartoe besloten. Alle aanwezige comitéleden treden als lid toe tot de opgerichte "Vereniging voor heemkunde van Sprang-Capelle en omgeving". Daarna werden de statuten conform het ontwerp vastgesteld. De Heemkundevereniging was op 8 mei 1984 geboren en startte met 11 leden. Bij acclamatie werd de heer Van Prooijen tot voorzitter en de overige leden van de werkgroep tot een voorlopig bestuur benoemd. Zij stelden nl. zelf als voorwaarde, dat zij zouden aftreden, zodra de vereniging voldoende leden zou hebben om daaruit een definitief bestuur te kiezen. Op 20 augustus 1984 werd de akte tot oprichting van de vereniging en tot vaststelling van de statuten ten overstaan van notaris Mr. W. Knoop te Sprang-Capelle verleden.
Na een ledenwervingsbijeenkomst op 29 augustus 1984 telde de vereniging op 1 september 1984: 41 leden. Daarna is het aantal leden gestaag gegroeid: van 50 op 1 januari 1985 tot 390 op 1 september 1996, te weten 320 leden, 66 gezinsleden en 4 jeugdleden.
In de algemene vergadering van 13 november 1984 werd een definitief bestuur gekozen. Benoemd werden de heer M. van Prooijen tot voorzitter en tot bestuursleden Joh. Rosenbrand (secretaris), W. Konings (penningmeester), mevr. A.W. Haverhals- Willemsz (2e secretaris) en mevr. G.A.M. Dancewicz-Trefier3 (2e penningmeester). De heren de Jong en Winterwerp hadden zich niet herkiesbaar gesteld.

			Grepen uit de tentoonstelling ”De oorlogsjaren 1940-1945”

Ter gelegenheid van eerstgenoemde tentoonstelling schreef onze vereniging een boekwerkje, getiteld "Sprang-Capelle in Wereldoorlog II 1940-1945", uitgegeven In een oplage van 750 exemplaren. Het boekje is reeds lang uitverkocht. Vervolgens is in 1989 in een oplage van 1100 exemplaren uitgegeven een fotoboekje, getiteld "Een wandeling door oud Sprang- Capelle", bevattende 96 afdrukken van oude ansichtkaarten, waarop vele hoekjes en huizen voorkomen die thans verdwenen of geheel veranderd zijn. Voor velen bevat het kostbare herinneringen. Een beperkt aantal is nog voorradig.
Het be3te middel om de doelstelling van onze vereniging te realiseren was en is de uitgave van ons halfjaarlijks orgaan "Brugge3ke", dat zowel binnen als buiten de vereniging zeer positief wordt gewaardeerd. Een grote diversiteit en verscheidenheid van vele artikelen over het verre en nabije verleden, geven tezamen gedurende een periode van 10 jaren, een indruk van hetgeen onze dorpen in de voorbije eeuwen is wedervaren. Ter gelegenheid van de afsluiting van de 10e jaargang is hier voor (zie pag. 2) eer. afzonderlijk artikel aan "Tien jaargangen Bruggeske" gewijd.
Vanaf de start van onze vereniging is de verwerving en exhibitie van "oude" gebruiksvoorwerpen en "oude" gereedschappen en werktuigen, welke thans in onbruik zijn geraakt, één van onze doelstellingen geweest. Maar het zal U duidelijk zijn, dat een eigen gebouw voor vergaderingen van bestuur en werkgroepen, voor opslag van onze administratie, kaarten, boeken, documentatiemateriaal, tijdschriften, kranten, "oude" gebruiksvoorwerpen, enz. enz. een onontkoombare voorwaarde was om als vereniging goed te kunnen functioneren. Jaren in getracht om een oplossing voor dit huisvestingsprobleem te vinden. Vele mogelijkheden zijn gedurende een reeks van jaren onderzocht, wanneer bijv, weer eens kleuterscholen en dergelijke gebouwen vrij kwamen. Het liep steeds op een teleurstelling uit. Zowel het vinden van een geschikt gebouw als de financiële middelen vormden aanvankelijk grote struikelblokken. Maar door de uitgifte en verkoop van boeken, alsmede door het vertonen van films, diaseries enz. konden we de nodige pecunia verwerven. Vervolgens konden we in 1991 van de gemeente kopen de voormalige telefooncentrale aan de Schoolstraat. Uiteraard moest dat gebouwtje wel geheel verbouwd worden, maar gelukkig hadden we zoveel geld "verdiend”, dat we zowel het gebouwtje als de verbouwing konden bekostigen. Op vrijdag, 13 november 1992 heeft burgemeester Ockels "ONS HUIS" officieel voor ons geopend. Ik verwijs hiervoor naar "Bruggeske nummers 1992-2 en 1993-1.

Zo mogen we met dankbaarheid en voldoening terugzien op 12,5 jaar verenigingsleven, waarin veel activiteiten konden worden ontplooid ten faveure van onze leden en onze plaatselijke gemeenschap.
Na 12,5 jaar hebben we een schuldvrij eigen verenigingsgebouw, voor ons doel verbouwd en geschikt gemaakt. Daarnaast beschikken we over de financiële middelen om onze taak en werkzaamheden ook in de naaste toekomst te kunnen blijven vervullen. Uiteraard willen wij ons 12,5-jarig bestaan niet onopgemerkt laten passeren. Op de Algemene ledenvergadering van 14 november a.s. hopen wij dit jubileum te herdenken. Na de Algemene vergadering van .4 november willen wij dan de film "Sprang-Capelle 1966” vertonen. In het verleden is deze film tot groot genoegen van de bevolking al enige malen vertoond. De beelden werden toen door ons bestuurslid, de heer W. Konings, voor de vuist weg, op spontane, voortreffelijke en koutige wijze van commentaar voorzien. Thans is dat commentaar op de film ingesproken en is de film van achtergrondmuziek voorzien. Daardoor wordt het smeuïge commentaar van de heer W. Konings, voor het nageslacht bewaard.
De heer W. Konings en de heer L. van Zutphen, die de heer Konings daarin bijstond, verdienen daarvoor onze grote dank. Cp 21 november a.3. zal de film in "Zidewinde" voor het publiek te bezichtigen zijn. De entreeprijs bedraagt f. 5,— per persoon. Bij voldoende belangstelling zal de vertoning in januari of februari opnieuw voor het publiek plaatsvinden. In de afgelopen 12,5 jaar is onze Heemkundevereniging geheel en al bi} de plaatselijke bevolking ingeburgerd en neemt zij een gewaardeerde plaats in in het bont tableau van het bloeiend verenigingsleven in Sprang-Capelle. Moge dit nog jaren het geval blijven!