Verslag van de Open Monumentendag en het Erfgoedweekend op 9 september 2023
Op 9 september werden de Open Monumentendag en het Brabants Erfgoedweekend georganiseerd door Heemkundevereniging Sprang-Capelle en Heemkundekring Op ’t Goede Spoor (Waspik) in Verslag van de Open Monumentendag en het Erfgoedweekend op 9 september 2023 buurthuis Capelle aan de Schoolstraat 32 in Sprang-Capelle. Het buurthuis Capelle is gevestigd in het gebouw van de voormalige lagere school: Koningin Julianaschool.
Het thema van de landelijke OMD is ‘Levend Erfgoed’. Het team van OMD Sprang-Capelle/Waspik bestaand uit Johan Rosenbrand, Sjaak de Bie, Anita Zijlmans, Diny Prins en Ton van Baest hebben dat vertaald naar het thema ‘Water en Havens’. Daarvoor is een expositie ontwikkeld rondom de (voormalige)havens van Waspik (Kerkvaartse haven en Vrouwkensvaartse haven)en Capelle (Capelse haven en Labbegatse haven). Daaraan verbonden nemen we ook de economische activiteiten rondom deze havens onder de loep, zoals scheepsbouw (o.a.scheepswerf Ruijtenberg), de winning en handel rondom turf en hooi/stro, de houthandel (Oerlemans in Labbegat) en de agrarische sector in de vorm van oude agrarische gereedschappen.
De locatie geeft ons een prima ruimte om de diverse activiteiten te huisvesten. Een voormalig klaslokaal voor de expositie, een ruim schoolplein en een lokaal met horeca. De medewerking van de vrijwilligers van het buurthuis is geweldig. Sandra komt de dag van tevoren nog wat schoonmaken en op de dag zelf worden we prima ondersteund door een aantal vrijwilligers in en rond de horeca.De dag begint stralend met veel zon, de temperaturen kunnen oplopen naar zo’n 28, 29 graden (misschien nu in tegenstelling tot de vorige natte jaren te warm?). Sjaak heeft al vroeg de brug over de vaart getooid met spandoeken, zodat niemand de activiteit kan missen.
De voorbereidende activiteiten zijn al op vrijdag gebeurd: het inrichten van het klaslokaal met de expositie en de agrarische gereedschappen. Op deze zaterdag wordt er op het schoolplein een grote tent neergezet om de deelnemers te behoeden voor al teveel zon. Deze deelnemers zijn het shantykoor De Golfbrekers uit Sprang-Capelle en de verkenners van scoutinggroep Jan de Rooij. Voor de uitleg van het gebruik van de oude agrarische gereedschappen hebben we Sjaak Kamp uitgenodigd. 
De expositie bestaat uit negen panelen, met elk drie bladen met tekst en foto’s. De expositie start met een algemene inleiding over water (gebruik, zuivering, overstromingen, waterschappen, e.d.). Vervolgens wordt ingegaan op een aantal economische activiteiten door de eeuwen heen, waaronder de turfwinning en turfhandel, de hooi- en strowinning en –handel en de scheepsbouw (met extra aandacht voor de scheepswerf Ruijtenberg). Daarna worden de diverse havens belicht, met de daaraan verbonden activiteiten. Tot slot wordt gekeken naar de huidige situatie van de havens.Om de sfeer rondom de havens extra allure te geven, is shantykoor De Golfbrekers gevraagd om in de loop van de dag enkele optredens te verzorgen. Dat doen zij enthousiast met hun zeemansliederen, en dat wordt door het publiek goed ontvangen.De verkenners van de scoutinggroep Jan de Rooij leggen zich toe op een fenomeen uit de tijd waarin de schepen nog zeilden, t.w. het leggen van knopen. Ook daarbij is de belangstelling goed.Waar we in voorgaande jaren te kampen hadden met tegenvallende bezoekersaantallen (o.a. door het slechte weer) loopt het nu vanaf de opening om 10.00 uur meteen goed. Er is een constante loop van bezoekers die de expositie en de buitenactiviteiten bekijken en beluisteren. Hoewel het in het lokaal al snel erg warm wordt,weerhoudt dat de bezoekers er niet van om de expositie met aandacht te bekijken. Zeker de herkenbaarheid door de oude foto’s levert veel positieve reacties op.Als we rond 16.00 uur beginnen met het afbreken van de expositie en het opruimen van de locatie, kunnen we niet anders concluderen dan dat deze Open Monumentendag een succes is geweest met 152 belangstellenden.