door Piet van Ferneij
Het was een snikhete maandagmorgen in juli, zo rond het middaguur. En zo maar ineens zat ik onverwachts in Dick’s prachtige schaduwrijke tuin achter zijn woning aan de Van der Duinstraat. Nog nooit was ik bij Kraal verder geweest dan in zijn vroegere schilderswinkel, waar hij zelf altijd achter de toonbank stond. Nog nooit had ik een stap in zijn huis gezet en… op z’n dam ook niet. En nu zat ik ineens in zijn tuin. “Kom eens mee naar achter”, riep Dick me vanaf zijn oprit toe toen ik net bij zijn overbuurman Koos Nieuwenhuizen nog zo’n prachtig boek Sprang 700 had gekocht. Dick en ik ken-nen elkaar al jaren. Al tientallen jaren woont Dick Kraal nu in de Van der Duinstaat. Zijn vrouw Joke is een paar jaar geleden overleden.
Dick vertel me nou eens wat over de feestweek Sprang 700. Hoe is het ge-weest? Toch wel jammer, dat mijn vrouw en ik er niet bij waren, omdat we op vakantie waren. “Oh, dat wil ik wel. Uiteraard stond het hier in Sprang de hele laatste week van juni bol van de activiteiten. Met veel inspanning en energie hebben Dick Vos en zijn ‘mannen’ de klus geklaard en er iets moois van gemaakt. Maar ja, ik weet niet alles, je kunt niet overal bij zijn. Maar Koos zat in de organisatie, die weet er wel alles van. Zelf was ik betrokken bij de activiteit ‘Kunstroute’. Dinsdagavond exposeerden de kunstenaars van Sprang met hun kunst in het BSD, het vroegere Bondsgebouw. Prachtig wat deze men-sen met hun handen en visie in beeld kunnen brengen. Ook kreeg elke kun-stenaar de gelegenheid om zijn werken toe te lichten en te promoten. Het was een vrij druk bezochte avond in een bijzonder prettige sfeer. Donderdagavond zijn Rien Lagerwerf, Nico Rozenbrand en ik gestart in de hervormde kerk met de opbouw van de expositie van de werken van ‘onze’ Sprangse kunstenaars. Een hele klus die opbouw, secuur werk, daar de muren vrij moesten blijven van beschadigingen.
Vrijdagmorgen voor negen uur moesten alle stukken binnen zijn, om ze voor elf uur een plaats te kunnen geven. ‘s Middags was het al een gezellige drukte, maar zaterdag liep het in de kerk de hele dag bijna storm. Geweldig al die belangstelling. De bezoekers kwamen van overal. Samen met Teun Vos, Bert van Zelst en Johan Vos wisten we alles in goede banen te leiden, veel informatie te verstrekken en vragen te beantwoorden. Bijzonder aardig was het, dat een van je oude vrienden, ene Koffeman en zijn vrouw er ook waren. Zij waren voor een paar maanden in Holland vanuit Nieuw Zeeland, vertelden ze me. De man voelde zich helemaal thuis in onze Sprangse kerk en hij was wat opgewonden, emotioneel zelfs. Zijn roots lagen immers in Sprang! Die Koffeman, hij heet Dirk, vertelde ons, dat zijn moeder Toos van Vulpen in 1906 in Sprang geboren is. Niet zo vreemd, omdat haar vader Dirk van Vulpen veldwachter in Sprang was. Prachtig. Het gezin Van Vulpen woonde toen, ruim honderd jaar geleden, achter het gemeentehuis van Sprang in de veldwachterswoning.
Teun Vos kon de Nieuw Zeelander zelfs een foto van zijn opa laten zien, staand net voor de ingang van ‘zijn’kerk. Wat niemand hier in Holland weet, die Koffeman is daar in Nieuw Zeeland een bekende organist en musicoloog. Teun Vos stond hem dan ook direct toe het grote orgel te beklimmen om een paar psalmen ten gehore te brengen. Nadat hij nog het jubileumboek Sprang 700 had gekocht, groette het echtpaar ons.” Mooi verteld Dick. Maar inmiddels zal die Dirk Koffeman wel weer in Nieuw Zeeland zijn. Als we dit gesprek gaan opnemen in Het Kostersluik zal ik het hem zeker toesturen. “Oh ja, en dan nog dit. Loopt een echtpaar in de kerk en zegt de vrouw: ‘Kraal herken je me niet meer? Nee?? Het zal ongeveer 35 jaar geleden zijn, dat je elke week een mand met wasgoed van de familie Van Haren uit Vught bij ons bracht….. juist ja, bij Wasserij Van de Berg in Waalwijk’. Piet, wat je mogelijk niet weet, dat ik ruim 20 jaar in dienst was bij die familie Van Haren, voordat ik startte met een eigen schildersbedrijf. Je bemerkt wel, dat het daar in de kerk niet alleen maar over kunst ging, over de geëxposeerde schilderijen en de beelden. Er waren ook bezoekers die ons aanspraken over de historie van de kerk. Nou weet ik daar natuurlijk wel wat van, maar ik zei ze toch, volg de route langs de schilderijen maar, dan kom je vanzelf bij die man daar en dat is Teun Vos. Die weet er alles van. Maar waarom zei ik dat? Nou, in het voorjaar had ik een bevriend echtpaar uit Drenthe over, dat ook de Grote Kerk wel eens wilde bezichtigen. Ik Teun gebeld. Wij om twee uur bij de kerk en…. zo rond de klok van vier stonden we weer buiten….. “Nou Dick”, zei mijn vriend, “volgens mij heeft die Teun 700 jaar geleden deze kerk zelf mee helpen bouwen.” Ik bedoel maar. Prachtig toch. En zo zou ik nog wel enkele ‘schilderijtjes’ méér op kunnen hangen, maar laten we het hier maar bij laten.Een hoogtepunt was natuurlijk ook de veiling van het glas in lood raam ontworpen en gemaakt door Benjamin Grootswagers. Klokslag 12 uur trad ‘veilingmeester’ Jacob Uijl aan om het raam onder de toren onder de hamer te brengen. De
inzet was € 500,-- en uiteindelijk ging het voor € 1500,-- naar de hoogste bieder Frans Kuijsten, die zoals ik begrepen heb, het in zijn nieuwe kantoor gaat plaatsen. Natuurlijk kan ik niet over alle activiteiten oordelen, maar al met al kunnen we als inwoners van Sprang op een zeer geslaagde week 26-2013 terug zien. Wat een Sprangs vlagvertoon in ons dorp en wat is die Hans Bakkenist druk geweest met het ontwerpen van onze Sprangse vlag. Het was John Nieuwenhuizen die in zijn werkplaats de honderden vlaggen vervaardigde en wat te denken van de dorpsgezichten uit vroeger jaren die tijdens de feestweek geplaatst zijn aan gevels, huizen en in de straten. Ook die kwamen uit John’s atelier. Mooi toch, dat zoveel vrijwilligers en zeker die van het eerste uur, hun energie en fantasie in het project hebben gestoken. Zo bracht juni 2013 ook een stuk verbondenheid met elkaar: School 100 jaar, Sprang 700 jaar.”
Nou Dick, ik denk zo dat onze leden jouw verslag van de feestweek en je verhalen wel prachtig zullen vinden. Bedankt. Nu zal ik nog even een foto van je maken. Uiteraard alleen voor hen die je nog niet kennen…….