De lezing over archeologie heeft het die avond wel af moeten leggen tegen het breed aangekondigde interview op de televisie met prinses Maxima in verband met haar veertigste verjaardag. Waarom deze conclusie? Veel vrouwelijke leden lieten vanavond verstek gaan.
De heer Koopmanschap vertelt eerst iets over zichzelf. Hij werkt als archeoloog bij het ingenieursbureau Oranjewoud.
Daarnaast is hij bezig met een promotieonderzoek aan de universiteit van Tilburg en richt zich daarbij hoofdzakelijk op het midden van de Langstraat. Bij al het onderzoek is de archeologische waardenkaart het uitgangspunt. Op deze kaart zijn veel vroegere vondsten en veelbelovende archeologische gebieden aangegeven. De eerste ‘archeologen’ waren eigenlijk ordinaire grafrovers die alleen maar oog hadden voor gouden voorwerpen en sierraden. Voor de oorlog was archeologie meer een sport voor de hoge heren van de universiteit van Leiden.
Pas na de Tweede Wereldoorlog werd het opgraven professioneel aangepakt. Nu zijn er zo’n 1500 archeologen actief. Tijdens de restauratie in 1956 van de hervormde kerk in Sprang werd voor het eerst wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de historie van de kerk. De eerste plattegrond van de kerk dateert uit 1325.
Pas in 1999 was er in de gemeente Waalwijk het eerste officiële onderzoek, eerst bij de kerk aan de Haven en later op het grondgebied bij de Waveen. Maar eerst kregen we een uitleg hoe dat allemaal tot stand kwam en welke organisaties en instellingen er op dat gebied zoal zijn. We hoorden heel veel afkortingen langskomen zoals: RDHZ, AMK, HWK, KAW, LTO, ARCHIS, CHW, WHAZ .
Het duizelde ons.
Via de provincie en de gemeente worden nu ook steeds meer de heemkundeverenigingen ingeschakeld. Zij zijn de ogen en oren van de gemeente. Dat heet erfgoedbewaking. Als er ergens gebouwd of verbouwd wordt, gesloopt, ontgrond, afgegraven of een andere bodemingreep, moeten wij dat in de gaten houden. Voortaan moet er voor elke verbouwing in de oude kernen (aangegeven op de historische waardenkaart) een vergunning aangevraagd worden.
Onlangs is er in Sprang, Kerkstraat 16, nog een proefsleuf gegraven voor eventuele archeologische vondsten. Maar helaas, dat heeft niets opgeleverd.
Bij proefopgravingen in Driessen is niets gevonden.
Er ontstond een discussie over ‘Het Huis’ in Sprang. Toen in 1950 de eerste huizen in de Molenstraat gebouwd werden zijn er aan de westelijke kant funderingen van een groot huis gevonden. Daar is echter weinig over bekend.
De heer Koopmansschap sloot af met te zeggen dat er nog heel veel te ontdekken en te onderzoeken is. Waarschuwend sprak hij, dat heemkundeverenigingen vooral niet zelf moeten gaan graven. Luister en kijk met ‘archeologische’ ogen en oren naar wat er gebeurt in het dorp.