Dit is de derde maal dat bovenstaande lezing op het programma van onze vereniging staat. Om bekende redenen kon de lezing steeds niet doorgaan. Nu komt het er toch van. De lezing is geprogrammeerd in een periode van het jaar waar we gedenken en vieren.
Het proefschrift, waarop mevrouw Hoeven promoveerde, heeft de titel ‘Een boek om in te wonen’. Direct na de bevrijding van de Tweede Wereldoorlog domineerde het grote verhaal over opkomen tegen onrecht. Dit leidde tot een verzetsmythe, waarbij zwartwit gedacht werd over goed en kwaad. Later kwamen de ‘kleinere’ verhalen over allerlei zaken uit WO II.
Nog even en de mensen die zelf WO II meegemaakt hebben, zijn er niet meer. Hoe kunnen die persoonlijke ooggetuigenverhalen op een aansprekende manier worden ingezet tijdens activiteiten? Er is behoefte aan een boodschap over wat wij met de lessen uit de oorlog kunnen: als we dit nooit meer willen, wat willen we dan wel? Verhalen kunnen daarbij helpen, ook als ze worden verteld door mensen die de oorlog niet zelf hebben meegemaakt.
Liesbeth Hoeven introduceert tijdens de lezing een methode om tijdens een herdenking een persoonlijk verhaal centraal te stellen. Deze methode wordt geïllustreerd aan de hand van een spannende casus: een ‘onzichtbaar gedenkplein’ in de Duitse stad Saarbrücken op de plaats waar nu het regionale parlement is gehuisvest en het verhaal van verzetsstrijder George Maduro, die op deze plaats gevangen zat toen het plein nog het hoofdkwartier van de Gestapo was.
De vertelmethode van Liesbeth Hoeve biedt een alternatief voor de slogan die we sinds de jaren tachtig horen en die ons vastzet in het verleden: ‘Dit nooit meer’, doch oorlog is geen keuze.! Het vertellen van een persoonlijk oorlogsverhaal als bovenstaande kan bijdragen aan een boodschap die mensen van alle generaties en afkomst verbindt.
Oorlog is geen keuze …. Hoe actueel is deze lezing de laatste tijd geworden. En wat betekenen de woorden ‘Dit nooit meer’.?
Het kan een leerzame avond worden!