Jan van der Galiën (17) Sprang-Capelle, 6 december 1944
Hendrik van Suijlekom (22) Tilburg, 6 december 1944
Boer moet zijn boerderij verlaten
Het huis van boer Adriaan van Suijlekom ligt bij de brug over het Oude Maasje, dicht bij de Bergsche Maas. Aan de overkant zijn de Duitse loopgraven en een paar kilometer ten zuiden van de boerderij ligt het sinds 30 oktober 1944 bevrijde Sprang-Capelle, waar de geallieerde troepen zich bevinden.
Na de bevrijding van Sprang-Capelle is het gebied tussen de Winterdijk in Capelle en de Bergsche Maas oorlogsgebied. Dit is de reden dat boer Adriaan van Suijlekom zijn boerderij direct moet verlaten. Zijn vee kan hij meenemen, maar al het veevoer blijft achter.
Er worden landmijnen gelegd
De boerderij wordt, mede door de ligging dicht bij de Bergsche Maas, door het verzet gebruikt om ontvangstapparatuur te plaatsen om zo de berichten van de zender van Jan de Rooij te kunnen opvangen. Deze zender bevindt zich in Dussen, enkele kilometers ten noorden van de boerderij, aan de andere kant van de Bergsche Maas. De Duitsers ontdekken echter dat in de boerderij van Adriaan van Suijlekom, nu gelegen in ‘niemandsland’, activiteiten plaatsvinden door het verzet. De Duitsers steken de rivier over en leggen tijdens de nachtelijke uren ongezien landmijnen in de omgeving van de boerderij. Het verzet en de geallieerden ontdekken dit en de ontvangstapparatuur wordt uit veiligheidsoverwegingen verplaatst naar het gemeentehuis in Capelle.
Veevoer wordt opgehaald, onwetend dat er mijnen liggen
Omdat het verzet verzuimde boer Adriaan van Suijlekom te informeren over de aanwezigheid van mijnen, was deze niet op de hoogte van de extra gevaarlijke situatie in de omgeving van zijn boerderij. Hij besluit om het veevoer op te laten halen. Zijn twee zonen Hendrik en Johannes gaan op 6 december 1944 met paard en wagen naar de boerderij en zij nemen dan ook Jan van der Galiën mee. Jan werkt regelmatig als losse arbeider bij Van Suijlekom.
Paard en wagen rijden op mijn.
Als ze bij de boerderij komen, springt Johannes van Suijlekom van de wagen om het hek te openen. Als dat is gedaan rijdt vervolgens zijn broer Hendrik met paard en wagen door het hek. De kar rijdt meteen op een mijn. De mijn ontploft en Jan van der Galiën, die achter op de wagen zit, is op slag dood. Hendrik leeft nog, maar is zeer ernstig gewond. Hij overlijdt de volgende dag in het ziekenhuis in Tilburg. Johannes, die bezig is het hek te openen en te sluiten, mankeert niets. Hij ontsnapt op wonderbaarlijke wijze aan de dood.
De wagen wordt geheel vernield, maar merkwaardig genoeg mankeert het paard niets. De beide slachtoffers worden door Piet de Groot, een actief lid van de verzetsgroep André, en door nog een ander lid van deze groep, met een kar achter de fiets opgehaald en voor medische hulp naar het dorp teruggebracht.
Nu Hendrik is overleden, is ook de beoogde bedrijfsopvolger van Adriaan van Suijlekom gestorven. Johannes (Jo) van Suijlekom heeft een opleiding tot boekhouder gevolgd maar hij zet later de boerderij voort. De opleiding voor boekhouder ten spijt, Jo wordt ‘verplicht’ boer.
Jan van der Galien
Geboren: 4 oktober 1927 te Sprang-Capelle
Overleden: 6 december 1944 te Sprang-Capelle
Leeftijd: 17 jaar
Ouders: Sjoerd van der Galiën en Johanna Cornelia de Geus
Beroep: tuinder – los arbeider
Ongehuwd
Adres: D 294 (Hoge Akkerweg 2) te Sprang-Capelle
Hendrikus Arnoldus van Suijlekom
Geboren: 7 mei 1922 te Capelle
Overleden: 6 december 1944 te Tilburg
Leeftijd: 22 jaar
Ouders: Adriaan Pieter van Suijlekom en Sara Johanna Dank
Beroep: landbouwer
Ongehuwd
Adres: C 269 (Veerweg 1) te Sprang-Capelle
Bronnen:
Heemkunde vereniging Sprang-Capelle Bevrijdingsuitgave 1990: Dagboek mevrouw A.C. de Laat – van Ommeren en boek Zoveel Verhalen 2020; uitgegeven door Heemkundevereniging
Informatie van D Vos en G van Helden